Urbanizacja

Urbanizacja to zespół przemian ekonomicznych, społecznych, kulturowych i przestrzennych, prowadzących do rozwoju miast i obszaru stref podmiejskich, a także wzrostu liczny ludności miejskiej świata, kraju czy danego regionu.
Proces urbanizacji wyraża się w odsetkach ludności miejskiej w stosunku do całego społeczeństwa, określanych wskaźnikiem urbanizacji. Państwa świata można podzielić na trzy grupy:

• niskim (wskaźnik urbanizacji mniejszy od 40%)
• średnim (40-60%)
• wysokim (większym niż 60%) stopniu zurbanizowania.

Proces urbanizacyjny jest zjawiskiem wieloaspektowym. Na proces ten składają się:

• Urbanizacja demograficzna - polegająca na migracji ludności ze wsi do miast, co powoduje wzrost odsetka ludności miejskiej.
• Urbanizacja ekonomiczna - odznaczająca się wzrostem odsetka ludności zawodowo czynnej i zatrudnionej w zawodach pozarolniczych, zwłaszcza w przemyśle i usługach.
• Urbanizacja społeczna - uwidaczniająca się w upowszechnianiu miejskiego stylu życia ludności wiejskiej.
• Urbanizacja przestrzenna - przejawiająca się w powiększaniu powierzchni miast istniejących nowych albo nadawaniu osiedlom praw miejskich ze względu na ich funkcje pozarolnicze. Proces ten prowadzi ostatecznie do kształtowania się wielkoprzestrzennych układów, zespołów miast zwanych aglomeracjami i rożnych ich form takich jak konurbacja, megalopolis, zespoły metropolitalne.

Aglomeracja miejska - jest zespołem jednostek osadniczych, ukształtowanych i zdominowanych przez jedno miasto. Zespół ten charakteryzują silne powiązania, prowadzące do integracji społecznej i gospodarczej całego obszaru, np. aglomeracja Łodzi, Warszawy i Londynu.

Konurbacja - jest formą aglomeracji, która tworzy zespół równorzędnych pod względem pełnionych funkcji społeczno-gospodarczych miast. Zespół ten powstał z niezależnych od siebie początkowo miast, często położonych w zagłębiach węglowych, między którymi z czasem zatarły się granice, np. miasta Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, Zagłębia Ruhry, Zagłębia Donieckiego, Lille-Roubaix-Tonrcoing.

Megalopolis - jest zespołem miejskim. Termin ten wprowadził amerykański geograf Gottmann. Jest to wielki obszar zurbanizowany, powstały w wyniku łączenia się szeregu aglomeracji lub konurbacji. Ten rodzaj układu urbanistycznego jest typowy dla USA. Obejmuje on wschodnie wybrzeże USA: Boston- Hartford- Nowy Jork, Filadelfię, Baltimore i Waszyngton oraz wybrzeże zachodnie: San Francisco- Los Angeles- Seatle- Tacoma- San Diego, a także w Japonii: Tokio- Jokohama i Kobe- Osaka- Kioto.

Miastem jest każde osiedle które uzyskało prawa miejskie w wyniku pełnienia określonych funkcji. Rozwój miast zależy od funkcji gospodarczych, usługowych, administracyjnych i kulturalnych, jakie pełnią one w swoich regionach.

Strefy podmiejskie mają charakter wiejsko-miejski, na ich obszarach przeplatają się tradycyjne formy użytkowania ziemi, typowo wiejskie, z nowoczesnym intensywnym towarowym rolnictwem szklarniowym, warzywniczym, a także sadowniczym i chowem zwierząt gospodarskich.